EKONOMIA

„Ludzie postępują rozsądnie dopiero wówczas, gdy inne możliwości zawiodą” – powiada jedno ze słynnych Praw Murphy’ego. Niestety, w miarę jak różne możliwości zawodzą, ludzie mają skłonność powracać do tych, które zawiodły już wcześniej. Trzeba więc ciągle i ciągle od nowa przypominać idee, które już wcześniej zawiodły i te, które odniosły sukces. Zbiór artykułów, które trzymasz w ręku to takie właśnie przypomnienie. I jednocześnie obrona pewnej idei. Idei, którą jej przeciwnicy starają się w jakiś sposób zdeformować, aby łatwiej ją skompromitować. To idea wolności.

Ta sama, dzięki której ludzkość wyzwoliła się z feudalizmu, dokonała rewolucji przemysłowej i skolonizowała Amerykę. I bynajmniej nie ta sama, która pozwoliła bankom inwestycyjnym „wypłukiwać złoto z powietrza” – czyli kreować w sposób niekontrolowany pieniądz bankowy w oderwaniu od stanu gospodarki realnej.

Okazało się, że ćwierćwiecze rządów „rynków finansowych” na rynku ropy doprowadziło do tego, że im więcej terrorystów, huraganów i polityków idiotów w krajach produkujących ropę naftową, tym było lepiej dla akcjonariuszy firm paliwowych! Czy to mogło nie doprowadzić do katastrofy? Dziś mogę spytać z gorzką satysfakcją: „a nie mówiłem”? Znajdziecie tu też wiele innych rzeczy, o których mówiłem i – nieskromnie dodam – że miałem rację. Ale skromność nigdy nie była moją silną stroną – między innymi dlatego przystałem na propozycję Wydawnictwa PROHIBITA, zebrania tego co mówiłem w postaci tej książki. 


* * * * * * * * * * 

Nie mamy w Polsce kapitalizmu i nigdy nie mieliśmy. To, co mamy, tak ma się do ulubionego ustroju Adama Smitha, jak przez wiele lat miała się "demokracja" w państwach realnego socjalizmu do demokracji zachodniej. Jesteśmy państwem o bardzo dużym stopniu ingerencji rządu w gospodarkę, wysokim udziale wydatków publicznych w dochodzie narodowym i szerzącym się fiskalizmie. Państwem do cna skorumpowanym, między innymi dlatego, że zamiast prywatnej własności będącej ostoją kapitalizmu mamy olbrzymi udział w gospodarce własności państwowej - ergo niczyjej. Państwem, gdzie zastępy działaczy samorządowych, których liczba zwiększała się w tempie szybszym niż ongiś królików w Australii, mogą prowadzić niczym nieskrępowaną działalność gospodarczą wykorzystując majątek gminny. Nic zatem dziwnego, że taki ustrój nie satysfakcjonuje Polaków - tyle, że on nie ma nic wspólnego z kapitalizmem.

Fragment książki.

Dr hab. Robert Gwiazdowski jest profesorem Wyższej Szkoły Handlu i Prawa imienia Ryszarda Łazarskiego, Prezydentem Centrum Adama Smitha, adwokatem i doradcą podatkowym. W latach 2006-2007 był Przewodniczącym Rady Nadzorczej ZUS. Jest autorem książekSprawiedliwość a efektywność opodatkowania oraz Podatek progresywny a proporcjonalny. Doktrynalne przesłanki, praktyczne konsekwencje, kilkudziesięciu artykułów naukowych oraz wielu popularno-naukowych i publicystycznych. Prowadzi własnego bloga pod adresem:http://www.blog.gwiazdowski.pl.

Naród amerykański istnieje niespełna dwa i pół wieku. To w dziejach świata tak niewiele, że gdyby uznać całą zapisaną historię ludzkości za jeden dzień, udział w niej Ameryki byłby ostatnią półgodziną. Mimo to, w tak krótkim okresie osiągnęła ona najwyższy na świecie materialny standard życia. Jakie są źródła i istota tego sukcesu, czym był on uwarunkowany – o tym właśnie opowiada niniejsza książka.

„Przenikliwość jego umysłu oraz dynamiczny i bezpośredni język (…) nie mają sobie równych”.

„Zazwyczaj żyjemy przekonaniem, że istnieje pewna magiczna siła historii, która sprawia, że dzieła dobrej jakości wygrywają walkę z czasem, zaś te słabsze odchodzą w zapomnienie. To mit. Garrett stanowi wzorcowy przykład zapomnianego geniusza. Jak do tego doszło? Wojna? Wielki Kryzys? Polityka? Nie wiem. Mogę tylko powiedzieć, że powinien był zostać zaliczony do grona największych pisarzy i dziennikarzy polityczno-ekonomicznych ubiegłego wieku”.

Garet Garrett (1874-1954) – amerykański dziennikarz i pisarz, jeden z najpopularniejszych w Stanach Zjednoczonych publicystów okresu międzywojennego, założyciel magazynu „American Affairs”, uznawany za ostatnie dziennikarskie pióro tzw. Starej Prawicy. Sławę przyniosły mu cotygodniowe felietony w „The Saturday Evening Post”; po sobotnie wydania gazety z jego tekstem ustawiały się w kolejkach tysiące Amerykanów. 
Garrett był bezkompromisowym krytykiem polityki New Dealu oraz zaangażowania Stanów Zjednoczonych w wojny, bronił natomiast tradycyjnego modelu amerykańskiej gospodarki. Napisał kilka porywających powieści, będących zarazem doskonałą lekcją zarządzania i przedsiębiorczości, a także historii i ducha Ameryki. Napisał ponadto pierwszą monografię Ford Motor Company – przez dziesięciolecia obowiązkową lekturę amerykańskich studentów zarządzania.

Obraz wielkiego kryzysu gospodarczego lat 1929-1941 przedstawia się najczęściej w sposób zdeformowany, wskazując wolnorynkowy kapitalizm jako przyczynę ekonomicznych problemów i propagując interwencję rządu jako ich rozwiązanie. W niniejszej książce, Lawrence Reed, prezes Foundation for Economic Education, obala ten stereotypowy pogląd i próbuje prześledzić decydującą rolę, jaką w tamtej legendarnej katastrofie odegrała nieskuteczna polityka rządowa.

„HERBERT HOOVER był zdania, że rząd nie powinien odgrywać żadnej roli w gospodarce”. 
„PROGRAMY RZĄDOWE pomogły w obniżeniu bezrobocia tworząc miejsca pracy dla wielu Amerykanów”. 
„FRANKLIN ROOSEVELT swoim programem reform „Nowy Ład” (New Deal) ocalił Amerykę od upadku kapitalizmu wolnorynkowego”. 

Ekonomista Lawrence W. Reed, prezydent najstarszego wolnorynkowego think-tanku w USA, rozwiewa w tej książeczce powyższe i wiele innych mitów dotyczących wielkiego kryzysu. Przeczytaj koniecznie! Nie wierz w propagandę oskarżającą wolny rynek za kryzys lat 20. XX wieku.